Dutch Supreme Court Rejects Housing Priority Plan for Asylum Seekers (2025)

De Raad van State heeft vernietigende kritiek op het kabinetsplan om de voorrang voor statushouders op sociale huurwoningen te schrappen. Het gaat om een voorstel van demissionair minister Keijzer (BBB) dat ervoor moet zorgen dat er meer betaalbare woningen komen. Het uitgangspunt is dat vluchtelingen alleen vanwege hun status geen voorrang meer mogen krijgen.

Volgens de Raad van State, het belangrijkste juridische adviesorgaan van de regering, leidt het voorstel tot ongelijke behandeling en dat is in strijd met de Grondwet. Het advies aan het kabinet is dan ook om het voorstel niet in te dienen bij de Tweede Kamer.

In een korte schriftelijke reactie zegt Keijzer dat ze het wetsvoorstel desondanks "zo snel mogelijk" naar de Kamer gaat sturen. Inhoudelijk gaat ze niet in op de kritiek van de Raad van State.

'Niet realistisch'

Statushouders, oftewel asielzoekers die een verblijfsvergunning hebben gekregen en dus in Nederland mogen blijven, hebben volgens de Raad van State "een ongunstige uitgangspositie op de woningmarkt". Het voorstel van Keijzer ontneemt gemeenten de mogelijkheid om die achterstand te compenseren en dat leidt tot ongelijke behandeling. Gemeenten kunnen met zogenoemde 'urgentiecategorieën' de verdeling van sociale huurwoningen bepalen.

De Raad van State schrijft dat de regering weliswaar maatregelen heeft aangekondigd om de positie van statushouders op de woningmarkt te verbeteren, maar noemt het "niet realistisch" om te verwachten dat die maatregelen op tijd effect hebben. "Vergunninghouders blijven daardoor op achterstand staan."

PVV-plan

Het plan van BBB-minister Keijzer staat los van een ander voorstel van de PVV om asielzoekers met een verblijfsvergunning onder geen enkele omstandigheid nog een urgentieverklaring te geven voor een sociale huurwoning. Ook niet als er sprake is van een noodsituatie als dakloosheid of huiselijk geweld; gronden waarop niet-statushouders wel voorrang kunnen krijgen.

Dat PVV-plan is al aangenomen door de Tweede Kamer, maar Keijzer heeft daarvan gezegd dat ze het alsnog wil schrappen, omdat het volgens haar discriminerend en daarom juridisch onhoudbaar is.